Lage rugpijn.

Lage Rugpijn: hoe krijg je het en hoe kom je ervan af?

Heb jij wel eens last van lage rugpijn?

Rugpijn komt in vele vormen, maar één ding is zeker: het is ontzettend vervelend. Daarnaast zorgt het er vaak voor dat je niet (volledig) kan werken, je hobby’s links moet laten liggen en dat je je stijf voelt.

Je bent overigens niet de enige die wel eens last heeft van pijn in de onderrug.

In 2018 waren er namelijk rond de 1.9 miljoen mensen met pijn in de onderrug in Nederland (volksgezondsheidenzorg.info)

Dat is niet niks, he?

Ook bij ons in de praktijk hebben we veelal met rugklachten te maken. Daarom leggen we in deze blog uit wat lage rugpijn is, waar het vandaan komt, en hoe je het kan voorkomen en genezen.

Ben je er klaar voor?

Daar gaan we.

Wat is Lage Rugpijn?

Lage rugpijn is een verzamelnaam voor verschillende klachten die allemaal als gevolg pijn in de onderrug hebben.

Er wordt in het geval van rugklachten onderscheid gemaakt tussen twee ontstaansvormen:

  • A-specifiek
  • Specifiek

A-specifiek betekent dat de oorzaak van je rugpijn niet eenduidig is aan te tonen. In dit geval gaat het om een disbalans tussen verschillende spieren, een inefficiënte houding, of bijvoorbeeld, een minder bewegende wervel.

Waarom heet het a-specifieke pijn in de onderrug als je toch oorzaken kan noemen?

Omdat het eerder een combinatie van problemen zijn dan één enkele die symptomen veroorzaakt.

Bij specifieke lage rugklachten is het wél mogelijk om aan te geven wat de oorzaak is van je lage rugklachten. Denk hierbij aan een hernia of de piriformis spier (een kleine spier aan de zijkant van billen) die op een zenuw drukt, of een blokkade in het SI-gewricht (het gewricht tussen het heiligbeen en het bekken).

Ongeacht of je a-specifieke of specifieke rugklachten hebt, beide keren heb je rugpijn. Daarbij kan je niet zeggen dat één vorm van pijn bij aspecifieke lage rugpijn hoort en een andere vorm bij specifieke rugpijn.

Voordat we bekijken wat je kan doen om lage rugklachten te voorkomen en genezen, richten we ons op de verschillende oorzaken van specifieke en a-specifieke rugklachten.

Hoe ontstaat A-specifieke lage rugpijn?

De bekendste vorm van a-specifieke rugklachten is acute lumbago, SPIT of ook wel gewoon acute lage rugpijn genoemd. Op zo’n moment “schiet het je in de rug” of “ga je door de rug”.

Dit gebeurt wanneer je:

  • Bukt
  • Draait
  • Iets oppakt
  • Tilt

Op zo’n moment voel je:

  • Heftige lage rugpijn
  • Stijfheid
  • Beperkte bewegelijkheid in de rug
  • Uitstralende pijn in je billen en/of benen
  • En heb je moeite met langdurig zitten (liggen en lopen gaat vaak beter)

Ondanks dat de acute lumbago vaak als een verrassing komt, zijn er factoren die bijdragen aan het ontstaan van deze vorm van lage rugpijn:

  • Langdurig (verkeerd) zitten
  • Slechte houding
  • Langdurig (verkeerd) tillen
  • Stress
  • Overgewicht
  • Overbelasting (door sport, werk of hobby)
  • Inactieve leefstijl

Toch hoeft het niet altijd tot een acuut moment te komen. Je kan ook wekenlang met a-specifieke lage rugpijn rondlopen zonder dat het “erin schiet”.

Op zo’n moment ervaar je vergelijkbare pijn maar niet zo sterk.

Hoe Ontstaat Specifieke Lage Rugpijn?

Bij specifieke lage rugklachten is er een duidelijke oorzaak van de symptomen. In dit geval spelen er ziekteprocessen.

Hieronder bespreken de bekendste specifieke oorzaken van lage rugklachten.

HNP (Hernia Nucleus Pulposus)

Tussen iedere ruggenwervel zit een tussenwervelschrijf. Dit is een kussen met een stevige buitenrand en een dikke vloeistof binnenin. Deze discs zorgen voor schokdemping en dat je je rug alle kanten op kan bewegen.

Bij een correcte houding bevindt de vloeistof van iedere tussenwervelschijf zich in het midden. Wanneer je naar voren buigt (zonder je rug actief recht te houden) beweegt deze naar achteren. Een enkele keer is dit geen enkel probleem. Maar wanneer je dit dag in dag uitdoet wel. Hetzelfde geldt voor onderuitgezakt zitten. Op zo’n moment drukt de nucleus pulposis (de vloeistof in de tussenwervelschijf) tegen de buitenrand aan.

Als je hier niets aan doet kan dit na verloop van tijd – soms maanden, soms jaren – voor een hernia zorgen. De vloeistof heeft zolang tegen de rand gedrukt dat de rand naar buiten hangt en tegen de voorbijlopende zenuw drukt.

Typische hernia symptomen zijn:

  • Lage rugpijn
  • Fors uitstralende pijn in de bil en/of been (meestal éénzijdig)
  • Spierzwakte (krachtsverlies in het aangedane been)
  • Tintelingen en doofheid in de benen en/of voeten
  • Verzwakte reflexen

Stenose

Iedere mens heeft 26 wervels die, samen met de eerdergenoemde tussenwervelschijven, keurig op elkaar liggen. Tussen ieder wervellichaam en de uitstekende stukken bot (processus spinosis), die je ziet als iemand bukt, zit een kanaal. Hier liggen ontzettend veel zenuwen die direct met je hersenen in verbinding staan.

Bij een stenose, of ook wel kanaalstenose genoemd, versmalt die kanaal. Dit komt vaker voor bij mensen op hogere leeftijd en bij mensen die al een dun zenuwkanaal hadden.

De vernauwing bij een stenose is veelal in de lage rug maar komt soms ook in de nek voor.

Typische symptomen bij een stenose zijn:

  • Stijf rug bij het opstaan uit bed en stoel
  • Moe gevoel in de benen
  • Uitstralende pijn in het bil en been
  • Verzwakte reflexen
  • Verzwakte beenspieren

Pseudo Radiculair Syndroom

Het pseudo radiculair syndroom, of ook wel “Ischias” of het “Piriformis Syndroom” genoemd, is een afknelling van de Ischias zenuw. Vaak vindt deze afknelling plaats ter hoogte van de Piriformis spier. Dit is een kleine bilspier die je aan de zijkant van je heup vindt.

Wat maakt deze spier speciaal?

Dat de Ischias zenuw er vlak langs, er doorheen of soms voor de helft er langs en voor de helft er doorheen loopt. Dit verschilt per persoon.

Wanneer de Piriformis langdurig aangespannen is kan hij de Ischias zenuw inklemmen.

Vervolgens ervaar je symptomen zoals:

  • Pijn in de onderrug
  • Uitstralende pijn in het been
  • Doofheid en tintelingen in het bil en been

SI Problematiek

Het Sacro-Iliacaal gewricht (het SI-gewricht) bevindt zich aan beide kanten tussen je staartbeen en je bekken. Dit is het gewricht waar je hele wervelkolom op rust. Het is daarom mooi dat het een ontzettend sterk is met maar een paar graden bewegingsmogelijkheid.

Bij problemen in het SI-gewricht kan het zijn dat er een “blokkade” optreedt. In zo’n geval beweegt het SI-gewricht niet goed en kan dit voor lage rugpijn zorgen. 

Typische symptomen bij problemen in het SI-gewricht:

  • Pijn in de onderrug
  • Bewegingsbeperking in de heup
  • Uitstralende pijn in het bil en bovenbeen
  • Moeite met bukken

Spondylartritis

Spondylartritis is een verzamelnaam voor verschillende vormen van reuma. Deze hebben als kenmerk ontstekingen aan de wervelkolom en het SI-gewricht.

Zowel de ontstekingen zelf kunnen pijn veroorzaken als de gevolgen. In dit geval zijn de wervels en het SI-gewricht aangetast en zitten er oneffenheden (osteofyten) op de gewrichtsoppervlakken. Die kunnen gewrichtspijn veroorzaken en zenuwen inklemmen.

Typische (bijkomende) klachten bij spondylartritis zijn:

  • Stijfheid in de rug en het bekken
  • Ontstekingen in de knie en voeten
  • Peesontstekingen
  • Aandoeningen aan de ogen, huid en/of darmen
  • Uitstralende pijn in het bil en benen

Bechterew

De ziekte van Bechterew, of Ankyloserende Spondylitis, is de meest bekende vorm van spondylartritis. In dit geval vindt een langzame verbening van de wervelkolom plaats. De eerste symptomen merk je voor je 45e, maar vaak begint het proces al tussen je 20ste en 30ste levensjaar.


Bechterew diagnosticeert men op basis van de aanwezigheid van het gen van het gen HLA-B27.

Typische symptomen bij de ziekte van Bechterew:

  • De symptomen van spondylartritis
  • Verbening van de wervelkolom (aangetoond met röntgenfoto’s)

Dat waren de meest voorkomende specifieke oorzaken van lage rugklachten.

Maak je je nu zorgen om wat er allemaal met je rug kan gebeuren?

Wees gerust, de meeste vormen van pijn in de rug kun je voorkomen.

Maar eerst nog even dit: heb je gezien hoe de symptomen van alle rug problematiek op elkaar lijkt?

Daarom is het belangrijk om te onthouden dat wanneer er een specifieke oorzaak is van lage rugpijn aspecifieke mechanismen je klachten ook kunnen beïnvloeden. En andersom ook.

Wanneer is het noodzakelijk je huisarts te raadplegen?

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat 90 a 95% van lage rugklachten veroorzaakt wordt door a-specifieke lage rugklachten. Er is in dit geval geen lichamelijke schade of aandoening verantwoordelijk voor de pijn. In slechts 5 tot 10% van de gevallen van lage rugpijn blijkt er een specifieke aandoening of schade het gevolg te zijn van de pijn.

Bij welke signalen kan er sprake zijn van lichamelijk letsel of schade en dien je contact op te nemen met je huisarts?

  1. Is dit je eerste keer van lage rugpijn EN ben je jonger dan 20 of ouder dan 50?
  2. Heb je een zwaar ongeval of trauma doorgemaakt met lage rugpijn als gevolg?
  3. Heb je rugpijn die niet door beweging veranderd?
  4. Heb je “ernstige” nachtelijke pijn?
  5. Heb je koorts of voel je je ziek?
  6. Ben je recent “onverklaarbaar” veel afgevallen (>5 kg per maand)
  7. Gebruik je medicijnen die intraveneus (direct in de ader) worden toegediend?
  8. Gebruikt je al langere tijd corticosteroïden?
  9. Heb je een sterke afwijkende vorm van de rug?
  10. Heb je kanker of gehad in het verleden?
  11. Heb je een ernstig beperkt looppatroon en uitvalversverschijnselen in de benen, geen gevoel meer aan de binnenzijde van je benen, e/o incontinentieklachten?

Je huisarts zal verder onderzoek doen. Hierbij zal bekeken worden of verder onderzoek noodzakelijk is of dat er sprake is van lage rugpijn zonder aanwezigheid van een lichamelijke aandoening of schade.

Hoe voorkom & genees je lage rugklachten?

Voorkomen is beter dan genezen. En dat geldt natuurlijk ook voor lage rugklachten.

Goede manieren om lage rugpijn te voorkomen zijn:

  • Zorg dat je een goede houding hebt met name wanneer je zit en tilt
  • Sport regelmatig om je lichaam fit te houden
  • Houd je heupen, rug, en schouders flexibel met behulp van rekoefeningen
  • Houd je romp sterk met behulp van rompstabiliteitsoefeningen – dit helpt om je ruggengraat recht te houden
  • Als je zittend werk hebt, sta (op zijn minst) ieder half uur op om te bewegen
  • Als je zittend werk hebt, blijf bewegen in je stoel of ga op een fitness bal zitten om je rompspieren te activeren
  • Reduceer stress. Indien je stress ervaart praat erover met je naasten, ga naar buiten voor frisse lucht, of ga een dagje ontspannen in een SPA of massagecentrum
  • Als je overgewicht hebt, kijk naar duurzame leefstijl veranderen in de vorm van gezonde eetgewoontes, beweegprogramma’s en/of een sport waar je plezier in hebt 
  • Drink minstens 1.5-2L (meer als je sport) water per dag om alle weefsels in je lichaam van voldoende vocht te voorzien
  • Als je lage rugpijn voelt, ga niet stil zitten. Het beste medicijn voor rugklachten is (gematigd) bewegen

Mocht je toch last hebben van acute of heftige persisterende lage rugpijn dan is het belangrijk om met behulp van een zorgprofessional naar je houding, wervelkolom, lichaamsverhoudingen en rompkracht te kijken.

Maar dat is niet alles.

Het belangrijkste is namelijk om controle te nemen over je rugklachten.

Neem controle over je Rugklachten

Het allerbelangrijkste om lage rugpijn te overwinnen is een actieve houding. Als je je klachten proactief te lijf gaat ben je er sneller vanaf en hebben ze minder invloed op je dagelijks leven.

Rugpijn kan namelijk ontzettend vervelend zijn maar met de juiste oefeningen, leefstijlkeuzes en professionele hulp ben jij in staat om het op te lossen. En om het in de toekomst te voorkomen.

Wil je zeker weten dat je hierbij geen fouten maakt en ben je op zoek naar professionele begeleiding? 

Wellicht is onderstaande tip dan wat voor jou.

Bastin Hofman is sinds 2006 Fysiotherapeut en heeft in 2008 zijn opleiding tot Master Manueeltherapeut afgerond. Hij is gespecialiseerd in rugklachten en heeft alle kennis uit zijn studies van de laatste wetenschappelijke inzichten gebundeld.

Het resultaat; “de lage rugpijn Herstel Methode”

Dit betreft een enorm uitgebreid e-book met hierin alle  informatie om op eigen kracht van je lage rugklachten af te komen. Mocht dit -om wat voor reden- niet het geval zijn dan garandeert Bastin niet goed geld terug! Het proberen waard dus.